Drie of zeven jaar hongersnood?

Vermeende contradictie tussen 2 Samuel 24:13 en 1 Kronieken 21:11-12.

2 Samuel 24:13
Zo kwam Gad bij David. Hij maakte hem dit bekend en zei tegen hem: Zal er zeven jaar hongersnood over u komen in uw land? Of wilt u drie maanden vluchten voor uw vijanden, terwijl die u achtervolgen? Of zal er drie dagen pest in uw land zijn? Welnu, overweeg dit en zie wat voor antwoord ik Hem Die mij gezonden heeft, moet brengen.

1 Kronieken 21:11-12
11 Toen kwam Gad naar David, en zei tegen hem: Zo zegt de HEERE: Kies voor u:
12 óf drie jaar hongersnood, óf drie maanden weggevaagd worden voor uw vijanden, terwijl het zwaard van uw vijanden u inhaalt; óf drie dagen het zwaard van de HEERE: de pest in het land, met de engel van de HEERE die in heel het gebied van Israël verderf aanricht. Welnu, zie wat voor antwoord ik Hem Die mij gezonden heeft, moet brengen.

Probleem: Volgens 2 Samuel ging het om zeven jaar hongersnood, maar in 1 Kronieken om drie jaar hongersnood.

Antwoord: Deze contradictie is ontstaan door een kopieerfout in Samuel, waar ‘drie’ is veranderd in ‘zeven’. Oorspronkelijk ging het dus om drie jaar hongersnood, drie maanden vluchten of drie dagen pest. Het getal ‘zeven’ past hier niet mooi tussen.

Dat de tekst in 2 Samuël is veranderd door een slordige kopiist, blijkt ook uit de Septuagint (een zeer oude Griekse vertaling van het Oude Testament), waar de oorspronkelijke lezing van 2 Samuel nog in bewaard is gebleven:

2 Samuel 24:13 (Septuagint, Engelse vertaling)
And Gad went in to David, and told him, and said to him, Choose one of these things to befall thee, whether there shall come upon thee for three years famine in thy land; or that thou shouldest flee three months before thine enemies, and they should pursue thee; or that there should be for three days mortality in thy land. Now then decide, and see what answer I shall return to him that sent me.

Observaties:

  • Toen het boek Samuel oorspronkelijk onder Gods leiding werd geschreven, was het foutloos.
  • De fout die er sindsdien in is geslopen is gelokaliseerd en opgelost, het goede getal is gevonden.

  Terug naar het overzicht: Fouten en contradicties in de Bijbel.

Share

Wie zette David aan tot de volkstelling?

Vermeende contradictie tussen 2 Samuel 24:1 en 1 Kronieken 21:1.

2 Samuel 24:1
De toorn van de HEERE ontbrandde opnieuw tegen Israël. Hij zette David tegen hen op door te zeggen: Ga Israël en Juda tellen.

1 Kronieken 21:1
Toen stond de satan op tegen Israël, en hij zette David ertoe aan om Israël te tellen.

Probleem: Volgens 2 Samuël was het God die David aanzette tot de volkstelling, maar volgens 1 Kronieken was het de satan.

Antwoord: God werkt vaak via andere uitvoerenden. Dan zou je kunnen zeggen dat God het heeft gedaan, maar je zou met evenveel recht kunnen zeggen dat de uitvoerende het gedaan heeft. Twee voorbeelden zijn Jozef en Job:

Jozef werd door zijn broers als slaaf verkocht en naar Egypte gevoerd, waar hij op bijzondere wijze onderkoning werd. Als onderkoning kon hij Egypte (en daarmee de omliggende gebieden) voorbereiden op zeven jaren hongersnood. Later komt ook de rest van zijn familie naar Egypte. Achteraf zei hij tegen zijn broers:

Genesis 45:5-8
5 Maar nu, wees niet bedroefd en laat jullie ogen niet in toorn ontvlammen omdat jullie mij hiernaartoe hebben verkocht, want God heeft mij vóór jullie uit gezonden tot behoud van jullie leven.
6 Deze twee jaren is er immers honger geweest in het midden van het land, en er komen nog vijf jaren waarin er geen ploegen of oogsten zal zijn.
7 God heeft mij vóór jullie uit gezonden, om voor jullie een overblijfsel veilig te stellen op aarde, en jullie door een grote uitredding in leven te houden.
8 Nu dan, niet jullie hebben mij hiernaartoe gestuurd, maar God. Hij heeft mij aangesteld als een vader voor de farao, als heer over heel zijn huis en als heerser over heel het land Egypte.

Genesis 50:20
Jullie weliswaar, jullie hebben kwaad tegen mij bedacht, maar God heeft dat ten goede gedacht, om te doen zoals het op deze dag is: een groot volk in leven te houden.

De aardse uitvoerenden waren Jozefs broers, maar daarboven stond God, die het van tevoren zo van plan was en het bestuurde.

Job was een rijke, godvrezende man. Satan klaagde Job bij God aan, met de beschuldiging dat hij God enkel diende omdat hij een gemakkelijk, welvarend leven had. God gaf satan toestemming met Job te doen wat hij wilde. Maar ondanks alle ellende die Job overkomt, blijft hij God trouw. En dan zegt God:

Job 2:3
Toen zeide de HERE tot de satan: Hebt gij ook acht geslagen op mijn knecht Job? Want niemand op aarde is als hij, zó vroom en oprecht, godvrezend en wijkende van het kwaad. En nog volhardt hij in zijn vroomheid, hoewel gij Mij tegen hem hebt opgezet om hem, zonder oorzaak, in het verderf te storten.

Dus God heeft Job in het verderf gestort, terwijl satan de eigenlijke uitvoerende was. Gods deel was dus dat Hij opdracht (of toestemming) gaf.

Ongeveer hetzelfde geldt voor 2 Samuel 24 en 1 Kronieken 21. God was waarschijnlijk de opdrachtgever (of Hij gaf slechts toestemming) en satan voerde het uit. Zowel God als satan hadden het gedaan. De teksten zijn dus aanvullend, niet tegenstrijdig.

  Terug naar het overzicht: Fouten en contradicties in de Bijbel.

Share

Waaruit bestond het leger van de Arameeërs?

Vermeende contradictie tussen 2 Samuel 10:18 en 1 Kronieken 19:18.

2 Samuel 10:18
Maar de Syriërs sloegen voor Israël op de vlucht, en David doodde van de Syriërs zevenhonderd wagenpaarden en veertigduizend ruiters. Ook versloeg hij Sobach, hun legerbevelhebber, zodat die daar stierf.

1 Kronieken 19:18
Maar de Syriërs sloegen voor Israël op de vlucht, en David doodde van de Syriërs zevenduizend wagenpaarden en veertigduizend man voetvolk. Ook doodde hij Sofach, hun legerbevelhebber.

Probleem: Ten eerste, versloeg David 700 of 7000 wagens? Ten tweede, versloeg hij 40.000 infanteristen of cavaleristen?

Antwoord: De eerste contradictie is waarschijnlijk veroorzaakt door een kopieerfout, waarbij 7000 hoogstwaarschijnlijk het correcte getal is. Er hoeft slechts een klein schrijffoutje plaats te vinden om 700 te veranderen in 7000.

Wat betreft het tweede, mogelijk hebben we hier te maken met veertigduizend dragonders. Dat zijn infanteristen die zich te paard verplaatsen. Tijdens de Amerikaanse revolutie werden dragonders ingezet door de Britten, net als de Arameeërs zonder succes.

  Terug naar het overzicht: Fouten en contradicties in de Bijbel.

Share

Is doodslag toegestaan?

Vermeende contradictie tussen Exodus 20:13 en 1 Samuel 15:3.

Exodus 20:13
U zult niet doodslaan.

1 Samuël 15:3
Ga nu heen, en versla Amalek, en sla alles wat hij heeft met de ban. Spaar hem niet, maar dood hen van man tot vrouw, van kind tot zuigeling, van rund tot schaap, en van kameel tot ezel.

Probleem: In Exodus verbiedt God doodslag, maar in 1 Samuël roept God op tot het uitmoorden van een heel volk!

Antwoord: Het is belangrijk het verschil in te zien tussen enerzijds het individu en anderzijds de staat of de overheid. Hetzelfde concept kennen we hier in Nederland, waar we een onderscheid hebben tussen publiekrecht en privaatrecht. Het gebod ‘Gij zult niet doden’ wil zeggen dat een individu niet op eigen gezag een ander individu mag vermoorden. Maar het wil niet zeggen dat de staat niet het recht heeft iemand het leven te benemen, hetzij in een oorlog, hetzij als veroordeling van een wetsovertreder.

Er is dus geen sprake van een contradictie. Wel roept de opdracht in 1 Samuël 15 vragen op over de morele verantwoording voor het doden van kinderen, die immers niet schuldig zijn aan de zonden van hun ouders. Voor dit soort vragen raden wij het boek Is God a Moral Monster? van Paul Copan aan.

  Terug naar het overzicht: Fouten en contradicties in de Bijbel.

Share